عضو هیأت علمی گروه زنان و زایمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد در مصاحبه با روابط عمومی مجتمع، ضمن تبریک هفته ملی جمعیت گفت: مجموعه کاملی از خدمات درمانی اعم از ویزیت مادران، آزمایشات لازم و تجویز مکمل‌ها، سونوگرافی در سه ماهه اول بارداری، سونوگرافی مخصوص غربالگری و... در بخش پریناتولوژی بیمارستان امام رضا(ع) انجام می‌شود.

دکتر سلمه دادگر بیان کرد: ارائه‌دهندگان خدمات به مادران باردار، عموما دو هدف کلی را دنبال می‌کنند که شامل؛ حفظ سلامت مادر و حفظ حیات جنین به منظور تولد یک نوزاد سالم می‌باشد.

وی در خصوص عوامل تاثیرگذار در تولد یک نوزاد سالم هم گفت: سن مادر و بیماری‌های زمینه‌ای او همچون؛ دیابت، فشار خون، پرکاری یا کم‌کاری تیروئید، مسائل ژنتیکی و یا داروهایی که مادر مصرف می‌کند و حتی داروهایی که پدر در زمان لقاح جنین استفاده می‌کند، می‌تواند در سلامت جنین موثر باشد، همچنین عوامل محیطی گسترده و به ویژه سن و وزن جنین، چنانچه نارس متولد شده باشد، می‌تواند در سلامت او تاثیرگذار باشد.

مراقبت های کمک کننده به سلامت نوزاد؛ قبل و بعد از تولد

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مراقبت‌های پس از تولد را نیز در سلامت نوزاد مهم و تعیین کننده دانست و گفت: برخی نوزادان ممکن است، بعد از به دنیا آمدن به مراقبت‌های NICU نیازمند باشند که این اقدام توسط کادر درمانی بیمارستان سریعا انجام می‌شود. در همین راستا به بانوان توصیه می‌شود که قبل از بارداری به پزشک مراجعه داشته باشند تا از آن‌ها شرح حال کاملی گرفته شود و آزمایشات لازم انجام و چنانچه دارویی نیاز باشد، برای مادر تجویز شود تا در زمان لقاح در بالاترین سطح سلامت خود قرار گیرد. وی اضافه کرد: مکمل‌ها و به ویژه اسید فولیک نیز که در سلامت جنین بسیار تأثیرگذار است، باید به موقع برای بانوان تجویز شود.

دکتر دادگر در ادامه گفت: اگر با توجه به معیارهای بالینی، آزمایشگاهی و سونوگرافی تخمین زده شود که احتمالاً خانم در مراحل بعدی بارداری دچار فشار خون بالا بشود یا جنین او در معرض اختلالات رشدی قرار گیرد برای مادر می‌توان تمهیداتی را در نظر گرفت از جمله اینکه؛ برای او داروی آسپرین تجویز شود، چون با وجود فشار خون بالای مادر، احتمال تولد نوزاد نارس وجود دارد و این تولد زود هنگام می‌تواند با مشکلات و عوارضی برای نوزاد همراه باشد.

تخستین سونوگرافی، بین هفته 6 تا 8 بارداری انجام می شود

استاد دانشگاه علوم پزشکی مشهد، خاطرنشان کرد: جهت ارزیابی وضعیت بارداری معمولاً یک سونوگرافی در همان اوایل بارداری انجام می‌شود که بین ۶ تا ۸ هفته است و در مراحل بعدی در بانوانی که پرخطر هستند ارزیابی از نظر سندروم داون و دو سندروم دیگر که رایج تر است در زمان مقرر انجام می‌شود. هدف از این غربالگری آن است که، بانوانی که کم خطر هستند بدون استرس بارداری را ادامه دهند و خانم‌هایی که پرخطر ارزیابی می‌شوند، پایش دقیق‌تر کروموزومی برای آن‌ها انجام شود تا مشخص گردد که آیا جنین سالم است یا دچار مشکلات کروموزومی است که در صورت وجود مشکل کروموزومی اقدامات بعدی انجام می‌شود.

دکتر دادگر ادامه داد: در  هفته هجدهم بارداری ( ۵ ماهگی بارداری )، به تمام خانم‌های باردار توصیه می‌شود که سونوگرافی آنومالی اسکن را که یک بررسی دقیق از جنین از نظر نقایص جدی است، انجام دهند و چنانچه نقایص قابل درمان، تشخیص داده شود، ما با آمادگی کامل این حاملگی را مدیریت می‌کنیم؛ به عنوان مثال در مواردی که تشخیص داده شود جنین پس از تولد باید سریعاً مورد عمل جراحی قرار گیرد قبل از تولد نوزاد، مادر به جراح معرفی می‌شود و با تعیین زمان و نوع زایمان سعی می‌کنیم که بهترین شرایط را برای تولد نوزاد فراهم کنیم.

عضو هیأت علمی گروه زنان و زایمان یادآور شد: در ماه‌های بعدی دوران بارداری هم رشد جنین و وضعیت مادر به طور دقیق بررسی می‌شود و چنانچه مادری پرخطر باشد و نیازمند بستری (مثل مادری که فشار خون بالا داشته و احتمال زایمان زودرس وجود دارد)، با تزریق دارو تکامل ریه را در نوزاد سرعت می‌دهیم و همچنین با تجویز دارو از سی‌پی و عوارض مغزی در جنین‌های پره ترم پیشگیری می‌کنیم. همچنین با توجه به مخاطرات زایمان طبیعی در برخی از مادران دارای شرایط خاص، لازم است که زایمان با دقت کامل و توسط متخصصین مربوطه انجام شود، گاهی زایمان طبیعی برای جنین یا مادر پرخطر است و از این رو باید عمل سزارین برای مادر برنامه‌ریزی شود تا در نهایت یک زایمان موفق انجام گردد.

ارائه خدمات مختلف در بخش پریناتولوژی در بیمارستان امام رضا(ع)

استاد گروه زنان دانشگاه علوم پزشکی مشهد در بخشی دیگر از سخنان خود به فعالیت‌های بخش پریناتولوژی در بیمارستان امام رضا(ع) اشاره کرد و گفت: بخش پریناتولوژی یکی از فعال‌ترین بخش‌های بیمارستان می‌باشد، خدمات متعددی از جمله ویزیت مادران، انجام آزمایشات و تجویز مکمل‌ها، سونوگرافی از سه ماهه اول بارداری و سونوگرافی مخصوص غربالگری انجام می‌شود و تمام این اقدامات با حداقل هزینه صورت می‌پذیرد.

وی ادامه داد: سونوگرافی آنومالی اسکن نیز در این بخش انجام می‌شود و در صورتی که همه چیز خوب باشد به مادر اطمینان خاطر داده می‌شود که شرایط مناسبی دارد و بعد مراقبت‌های روتین را طبق دستورالعمل انجام می‌دهیم؛ اما در صورتی که در سونوگرافی تشخیص نقایص مغایر با حیات جنین داده شود مادر را به پزشکی قانونی ارجاع می‌دهیم و اگر جنین بیماری‌هایی داشته باشد که قابل درمان باشد، مثلاً یک بیماری قلبی یا مغزی که با جراحی قابل اصلاح باشد و یا حتی با دارو رفع گردد، در این صورت معمولاً پس از مشاوره با متخصصین مربوطه اقدام لازم انجام خواهد شد.

دکتر دادگر همچنین گفت: بسیاری از زایمان‌هایی که در بیمارستان امام رضا(ع) انجام می‌شوند، زایمان‌هایی هستند که نیاز به مانیتورینگ قلب جنین در حین زایمان دارند. در این شرایط رزیدنت‌های تخصصی و ماماهای با تجربه زایشگاه همکاری خوبی دارند و در صورتی که مانیتورینگ قلب جنین نشان دهد که زایمان طبیعی خطرآفرین است سزارین انجام می‌شود.

همچنین اگر نیاز به بستری مادر باشد در بخش مامایی بیمارستان بستری شده و  به طور کلی هر اقدام دیگری که نیاز باشد در راستای حفظ سلامت مادر و جنین انجام می‌شود.